UNICEF : Dünya genelinde 400 milyondan fazla çocuk yoksulluk içinde yaşıyor ; beslenme ve sanitasyon gibi temel ihtiyaçların en az ikisine ...
UNICEF: Dünya genelinde 400 milyondan fazla çocuk yoksulluk içinde yaşıyor; beslenme ve sanitasyon gibi temel ihtiyaçların en az ikisine birden erişemiyor
Yeni rapor, küresel fon kesintileri, çatışmalar ve iklim krizinin çocukların sağlık ve esenlikleri için hayati öneme sahip hizmetlere erişimleri üzerinde yarattığı tehdit nedeniyle, daha fazla çocuğun yoksulluğa sürüklenme riski altında olduğu konusunda uyarıyor.
NEW YORK, 20 Kasım 2025 – UNICEF’in Dünya Çocuk Günü’nde yayımladığı rapora göre, düşük ve orta gelirli ülkelerdeki her beş çocuktan fazlası—toplam 417 milyon çocuk—sağlıkları, gelişimleri ve esenlikleri için kritik olan en az iki alanda ciddi yoksunluk yaşıyor.
Dünyanın Çocuklarının Durumu 2025: Çocuk Yoksulluğunu Sonlandırmak – Ortak Sorumluluğumuz başlıklı rapor, düşük ve orta gelirli 130’dan fazla ülkeden elde edilen verileri kullanarak çok boyutlu yoksulluğun kapsamını ortaya koyuyor ve eğitim, sağlık, barınma, beslenme, sanitasyon ve su olmak üzere altı alandaki yoksunlukları ölçüyor. Analiz, 118 milyon çocuğun üç veya daha fazla, 17 milyon çocuğun ise dört veya daha fazla alanda ciddi yoksunluk yaşadığını gösteriyor.
UNICEF İcra Direktörü Catherine Russell yaptığı açıklamada; “Yoksulluk içinde büyüyen ve yeterli beslenme, uygun sanitasyon ve barınma gibi temel ihtiyaçlardan mahrum kalan çocuklar, sağlıkları ve gelişimleri açısından yıkıcı sonuçlarla karşı karşıya kalıyor. Bunun böyle olması gerekmiyor. Hükümetler çocuk yoksulluğunu sona erdirmeye yönelik etkili politikalar uyguladığında, çocuklar için sonsuz olasılıkların kapıları aralanabilir” dedi.
Çocuklar arasında çok boyutlu yoksulluğun en yüksek olduğu bölgeler Sahra Altı Afrika ve Güney Asya. Örneğin Çad’da, çocukların %64’ü iki veya daha fazla alanda ciddi derecede yoksunluk yaşarken; %25’e yakını için ise bu sayı üç veya daha fazlasına ulaşıyor.
Sanitasyon en hayati ve yaygın yoksunluk alanı. Düşük gelirli ülkelerde çocukların %65’i, alt-orta gelirli ülkelerde %26’sı, üst-orta gelirli ülkelerde ise %11’i tuvalete erişemiyor. Yetersiz sanitasyon, çocukların hastalıklara maruz kalma riskini artırıyor.
Düşük ve orta gelirli ülkelerde bir veya daha fazla alanda ciddi yoksunluk yaşayan çocukların oranı 2013’te %51 iken, ulusal politikalarda çocuk haklarına öncelik verilmesi sayesinde 2023’te %41’e düştü. Ancak kaydedilen ilerlemede duraklama yaşandığı gözlemlenmekte. Çatışmalar, iklim ve çevresel krizler, demografik değişimler, artan ulusal borç yükleri ve genişleyen teknolojik uçurum çocuk yoksulluğunu derinleştiriyor. Aynı zamanda, Kalkınma Yardımları’ndaki (ODA) benzeri görülmemiş kesintiler düşük ve orta gelirli ülkelerde çocuk yoksunluğunun daha da artması riskini taşıyor.
Buna rağmen çocuk yoksulluğunu sona erdirmek mümkün. Örneğin Tanzanya, 2000–2023 yılları arasında çok boyutlu çocuk yoksulluğunu %46 oranında azalttı; bunda hükümetin nakit destek programları ve yoksul hanelerin kendi mali kararlarını verebilmelerini güçlendiren uygulamalar önemli rol oynadı. Bangladeş’te ise aynı dönemde çocuk yoksulluğu %32 azaldı; bu gelişme, hükümet öncülüğünde eğitim ve elektrik erişiminin artırılması, barınma kalitesinin iyileştirilmesi ve 2000’de %17 olan açıkta dışkılamanın 2022’de sıfıra düşmesini sağlayan su ve sanitasyon yatırımlarından kaynaklandı.
Yoksulluk, çocukların sağlığını, gelişimini ve öğrenmesini baltalayarak daha düşük iş olanaklarına, daha kısa hayat sürelerine ve depresyon ile kaygıda artışa yol açıyor. Rapor, en küçük, engeli olan ve kriz ortamlarında yaşayan Çocuk gruplarının özellikle savunmasız olduğunu vurguluyor.
Rapor aynı zamanda çocukların beslenme, eğitim ve sağlık hizmetlerine erişimini kısıtlayan parasal yoksulluğu da inceliyor. En güncel verilere göre, dünya genelinde çocukların %19’dan fazlası günde 3 doların altında bir gelirle aşırı parasal yoksulluk içinde yaşıyor. Bu çocukların neredeyse %90’ı Sahra Altı Afrika ve Güney Asya’da bulunuyor.
Rapor, 37 yüksek gelirli ülkeye ilişkin analizleri de içeriyor. Bu ülkelerde yaklaşık 50 milyon çocuk—çocuk nüfusunun %23’ü—göreli parasal yoksulluk içinde yaşıyor. Yani hane gelirleri ülke ortalamasının oldukça altında ve bu durum, günlük yaşama tam katılımı sınırlayabiliyor.
2013–2023 arasında bu 37 ülkede çocuk yoksulluğu ortalama %2,5 azalmış olsa da, birçok ülkede ilerleme durmuş veya gerilemiş durumda. Örneğin Fransa, İsviçre ve Birleşik Krallık’ta çocuk yoksulluğu %20’den fazla arttı. Aynı dönemde Slovenya, güçlü aile yardımları ve asgari ücret politikaları sayesinde çocuk yoksulluğunu %25’ten fazla azalttı.
Dünyanın Çocuklarının Durumu 2025 raporu, çocuk yoksulluğunun sona erdirilebileceğini ortaya koyuyor ve çocuk haklarının, Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’de belirtildiği şekilde, tüm hükümet stratejileri, politikaları ve yoksulluğu azaltmaya yönelik çalışmaların merkezinde tutulması gerektiğini vurguluyor:
• Çocuk yoksulluğunu sona erdirmeyi ulusal bir öncelik hâline getirmek.
• Ekonomik politikalara ve bütçelere çocukların ihtiyaçlarını entegre etmek.
• Ailelere nakit destek dahil sosyal koruma programları sağlamak.
• Eğitim, sağlık, su, sanitasyon, beslenme ve barınma gibi temel kamu hizmetlerine erişimi genişletmek.
• Ebeveynler ve bakım verenler için insan onurunu önceleyen çalışma koşullarını teşvik etmek; çünkü ekonomik güvenlik çocukların ilerlemesiyle yakından bağlantılıdır.
Rapor, birçok hükümetin dış yardımları azalttığı bir dönemde yayımlandı. The Lancet’e göre kalkınma yardımındaki kesintiler, 2030 yılına kadar 5 yaş altı 4,5 milyon çocuğun ölümüne yol açabilir. UNICEF’in son tahminlerine göre, bu kesintiler nedeniyle gelecek yıl 6 milyon çocuk daha okul dışında kalabilir.
Russell şunları ekledi: “Küresel finansman krizi bu derece kötüleşmeden önce bile, çok fazla çocuk temel ihtiyaçlarından yoksundu. Bu geri çekilme zamanı değil. Bu, yıllar içinde çocuklar için elde edilen zor kazanılmış ilerlemeyi pekiştirme zamanıdır. Hükümetler ve iş çevreleri, çocukların sağlık ve korunma hizmetlerine erişimini güvence altına alarak, özellikle kırılgan ve insani krizlerin yaşandığı ortamlarda yeterli beslenme gibi temel ihtiyaçlara yatırım yaparak bu ilerlemeyi sürdürebilir. Çocuklara yatırım yapmak, dünyamızı herkes için daha sağlıklı ve daha barışçıl bir yer haline getirir.”
Hiç yorum yok
Sizlerden yorumlarınızı ve bilgi paylaşımlarınızı bekliyoruz..